Menopoz ne demektir? Yumurtalıktan üretilen östrojen ve progesteron hormonun üretiminin bitmesi ile oluşan adetlerin kesilmesi durumudur. Tıbbi olarak 1 yıl adet olmama durumuna tam menopoz denilmektedir.
Menopoz ne demektir? Menopoz, bir kadının üreme hayatının sona ermesi ve adet döngülerinin kalıcı olarak sona erdiği doğal bir süreçtir. Bu dönem genellikle kadınların 40’lı ve 50’li yaşlarında gerçekleşir, ancak bu yaş aralığı kişiden kişiye değişebilir. Menopozun başlangıcı, bir kadının son adet gördüğü tarihten itibaren 12 ay geçtikten sonra resmi olarak tanımlanır.
Menopoz Yaşı Kaçtır?
Menopoz yaşı genetik ve ırk gibi faktörlerle değişkenlik göstermekle birlikte genellikle 47-52 yaş civarıdır.
Menopoz Döneminde Neler Olur?
- Adet kanamasının kesilmesi
- Sıcak basması veya ateş basması diye tarif edilen şikayetler
- Çarpıntı, uykusuzluk, gece terlemeleri
- Kilo almaya yatkınlık
- Cinsel isteksizlik, vajinal kuruluk
- Depresyona meyil, unutkanlık gibi psikolojik şikayetler
- Ciltte kuruluk, saç dökülmesine yol açabilmektedir.
Menopoza Girdiğimi Nasıl Anlarım?
İlk şikâyetiniz adette gecikme olup yaşınız da menopoz civarı ise, hemen akla menopoz gelir. Ama biz her adet gecikmesinde öncelikli olarak cinsel olarak aktif hastada şöyle bir yol çizeriz. İlk testiniz gebelik testi olmalıdır, sonuç negatif çıkınca sonrasında progesteron hormonu yani halk arasında adet söktürücü veririz. Bunun ile adet olan bir hastada adetli hormonlara bakarız ve genel olarak buna göre plan yaparız.
Burada eğer progesteron ile çekilme kanaması yani adet söktürücü ile adet olamadıysanız akla tabi ki menopoz gelir. Ama bunu hormon bakarak da mutlaka teyit ederiz.
Menopoza Girdim Hormon Tedavisi Almalı mıyım?
Daha önce kalp ve damar hastalıkları ile kemik erimesinden korumak için çok yaygın olarak kullanılan hormon tedavileri son 15 yıldır giderek azalmıştır. Çünkü son yapılan çalışmalarla verilen östrojen tedavilerinin kalp damar hastalıklarından korumada etkinliğinin olmadığı ortaya çıkmıştır.
Günümüz de hormon tedavisi sadece sıcak basması için bir de kemik erime riski için tercih edilmektedir. Hatta bazı merkezler sadece önüne geçilemeyen sıcak basmaları için tedavi tercih etmektedir.
Hormon Tedavisi Kimlere Uygulanamaz?
- Meme ve rahim kanseri tedavisi alanlarda
- Kalp krizi geçiren, inme geçiren, damar tıkanıklığı olanlarda
- Safra kesesi taşı ve karaciğer hastalıkları olanlar
- Migren olanlarda
- Tanı konulmamış vajinal kanamalarda büyük myomlarda kullanılmamalıdır.
Menopozda Hormon Tedavisi Dışında Neler Yapmalıyım?
Yeteri kadar kalsiyum ve vitamin D almalısınız. Ayrıca esansiyel yağ asitleri özellikle bedensel ve zihinsel pek çok fonksiyonları düzenler.
- Düzenli spor yapılmalıdır.
- Su tüketimi asla ihmal edilmemelidir.
- Kafein tüketimi azaltılmalı ve sağlıklı dengeli beslenme sırasında, tüketilecek soya fasulyesi, keten tohumu gibi doğal östrojen içeren gıdalar beslenmede yerini almalıdır.
Menopozda Sıcak Basması Çözümleri Ne Olabilir?
Sıcak basması menopozda sık rastlanılan şikâyettir. Özellikle geceleri artan bu şikâyet dayanılmaz olmasıyla en sık doktora başvuru nedeni olmuştur.
- Hormon replasmanı yani östrojen hormonu içeren tedaviler
- Antidepresan tedaviler
Doğal Önlemler ise;
- Kafeinli, baharatlı yiyecek ve içecekleri tüketmemek
- Sigara ve alkolden uzak kalmak
- Sıcak içeceklerin tüketimini azaltmak ve bol su tüketmek
- Sedanter yaşam aşırı kiloyu önlemek
- Yoga, meditasyon, gevşemeyi içeren programlar
- Rahat pamuklu ve keten giysiler seçmek
- Keten tohumu yağı, karanfil, kızıl yonca
- Ada çayı, papatya çayı, organik elma sirkesi
Menopoza Girdim Kilo Alır mıyım?
Menopoz döneminde metabolizmanın yavaşlaması, depresyon, özellikle bu dönemlere rastlayan emeklilik dönemi etkisiyle kilo artışı olabilmektedir. Mutlaka bir uğraş fiziksel aktivitenin asla ihmal edilmemesi bu dönemde kilo değişiminden bizi koruyacaktır.
Menopozda Cinsel Hayat Değişiklikleri
Menopoz döneminde hormonların çekilmesi ile olan değişiklikler yanında psikolojik olarak da kadınlığın bitmesi gibi bir ön yargıya kapılan kadınlarda cinsellikle ilgili şikayetler artar.
Bu dönemde azalan östrojen hormonu etkisi ile vajinada kuruluk, ilişkide ağrı sık rastlanılan şikayetlerdir. Bu şikayetler için sistemik ve lokal etkili pek çok tedavi seçeneklerimizle rahatlamanızı sağlamaktayız.
Cinsel istekte yani libidoda azalma sadece menopoz değil bu yaşlara denk gelen pek çok hastalık ve tedavilerin yan etkisi olarak da oluşabilmektedir.
Unutulmaması gereken artık gerek sistemik yani ağızdan alınan gerekse lokal tedavi yöntemlerle uygulanan tedavilerle pek çok problem aşılıp rahat bir cinsel yaşam olanağı sağlanmaktadır.
Menopoz Dönemi ve Depresyon
Menopoz döneminde hormonal değişikler yanında sosyal ortam desteği az olan bayanlarda sık rastlanan depresyon şikayetleri ile karşımıza çıkar. Hayattan zevk almama, kadınlığın bittiği hissi, olumsuz yanlarıyla değerlendirilen günlük yaşam, isteksizlik ve motivasyon kaybıyla kendini göstererek duygu durum değişimleri bu dönemde sıktır.
Tedavisinde kullanılan medikal tedaviler antidepresanlar ve hormon tedavileri yüz güldürücü sonuçlar vermektedir.
Menopoza Girdim Yapılması Gereken Tetkikler Nelerdir?
Kan Tetkikleri
Kan sayımı (hemogram), kanda lipid düzeyleri (LDL, VLDL, HDL, kolesterol, trigliseridler), biyokimya, hormonlar, gereken durumlarda detaylandırılan kan tetkikleri
- Kadın doğum uzmanınca smear testi alınıp pelvik ultrason yapılması
- Mamagrofi, meme ultrasonu, kemik dansitometri, tüm batın ultrasonografisi
- Gastroenteroloji mutlaka 50 yaş üzeri değerlendirmelidir.
Menopozda Kanama Normal mi?
Menopozda vajinal kanama kesinlikle normal değildir. Acilen doktorunuza başvurmalısınız.
Kanama acil ve önemlidir.
Kanamanın en sık nedeni östrojen hormonundaki azalmaya bağlı rahim duvarı incelmesi yani tıbbi adı atrofi olsa da kanser tanısına gidebilen ve bu sayede çok erken tanıya yol açabilen bir ip ucu olmaktadır.
Kanama nedenini ortaya koymak için, doktorunuz mutlaka biyopsi dediğimiz parça almayı içeren tetkiki ihmal etmeyecektir.
Erken Menopoz Nedir?
Adetlerin 35 yaşından önce kalıcı olarak kesilmesine erken menopoz denilir.
Erken Menopozun Nedenleri
- Ameliyatla overlerin yani yumurtalıkların çift taraflı alınması
- Otoimmün hastalıklar
- Kromozomal bozukluklar
- Ailede genetik olarak erken menopoz olması
- Kanser tedavisi
- Stres
- Beslenme bozuklukları